November 2013 is er een boekje uitgebracht genaamd: ‘De toekomst van de vesting Brielle’. Hieronder leest u het voorwoord van Dick Verbeek, voorzitter van de stuurgroep ‘Leve de Vesting Brielle’. Het hele boekje kunt u hier downloaden.
Waardoor wordt de vestingstad nu bedreigd? – Voorwoord door Dick Verbeek
De Heer van Voorne verleende Brielle in 1330 stadsrechten. Acht jaar later, in 1338, ontving Brielle het recht om de stad met muren en verdedigingswerken te versterken. Uit overgeleverde documenten blijkt dat in 1342 rondom Brielle een stadsvest (gracht) aanwezig was en in 1350 sprake was van een stadsmuur. De plattegrond die cartograaf Jacob van Deventer vervaardigde, toont aan dat Brielle in 1558 liefst vier stadspoorten had.
Maar de verdedigingswerken voldeden op dat moment nog niet. Op 1 april 1572 namen de Watergeuzen namelijk de stad in, door de Noordpoort te rammeien en via de openstaande Zuidpoort binnen te sluipen. De Prins van Oranje gebood het stadsbestuur de verdedigingswerken verder te versterken. Er werden bastions aangelegd naar het toen gangbare model van de Italiaanse vestingen. De plaats van de bastions werd daarin bepaald door het schootsveld van de kanonnen. Regelmatig moesten de nieuwe verdedigingswerken door de stadhouder worden geïnspecteerd. Zo was Willem van Oranje in juni 1573 in Brielle aanwezig om te beoordelen of de zwakke plekken volgens zijn aanwijzingen waren verbeterd.
Tot halverwege de 17de eeuw zijn regelmatig belangrijke verbeteringen in Brielle doorgevoerd. Zo is de stad vanaf 1587 aan de oostkant verbreed. En in plaats van de middeleeuwse bakstenen stadsmuur, zijn aarden wallen en bastions aangelegd, kenmerkend voor het Oud Nederlands Vestingstelsel.
In 2013 hoeven we de stad niet meer te verdedigen tegen vijanden van weleer. De oude vestingwerken hebben hun oorspronkelijke functie verloren. Echter zonder hun waarde te verliezen. Behoud van die waarde geldt ook de binnenstad. Een waarde die inhoud moet worden gegeven om het verlies te voorkomen. Waardoor wordt de vestingstad nu bedreigd?
Zijn het de vijanden van een oprukkende economie met een ongebreidelde stadsontwikkeling met een leeglopende vesting, doordat de gemeente steeds verder buiten de vesting groeit? Of een sluipende transformatie van een leef naar een slaapstad? Actie of rust? De nieuwe ‘vijanden’ zijn minder grijpbaar en dus lastiger te weren. Passief afwachten is geen optie, maar de aanval past ook niet in een nieuwe strategie. Anno 2014 is samenspannen misschien wel de beste optie.
Laten we een nieuwe “Heer van Voorne” of “Ruwaard van Putten” niet afwachten. We hebben nog steeds de kans om de toekomst van de {vesting}stad veilig te stellen. Hoe we dat moeten doen? Het verleden heeft meer en minder wijze lessen voor ons nagelaten. En verder moeten we ons gezond verstand gebruiken met passie en gevoel voor de omgeving waar we wonen, werken en recreëren.
Laten we de oude wapens zo nodig omsmeden tot eigentijds wapentuig ter verdediging van de stad. De stad moet zich niet naar binnen keren, alleen maar terugkijkend op het verleden. Ook onze tijd eist aanpassing. De {vesting}stad heeft alleen toekomst als we oog hebben voor behoud en vernieuwing. Aangepast aan onze huidige behoeften en mogelijkheden. Een toekomstbestendige stad van nu met de sfeer van toen.
Dus aaNvallleeee!!!
Dick Verbeek
voorzitter stuurgroep Leve de vesting Brielle
Deze inspiratie voor de toekomst wordt u aangeboden door:
Leve de vesting Brielle 1713-2013
Het hele boekje kunt u hier downloaden.
De inspiratie bestaat uit deze brochure en het symposium
op 17 januari 2014
Geef een antwoord